Luật Chat Control của EU: Nguy cơ phá vỡ mã hóa và mở đường cho Web3?
Liên minh châu Âu (EU) đang tiến gần đến quyết định về dự luật Chat Control, một trong những đề xuất gây tranh cãi nhất liên quan đến quyền riêng tư kỹ thuật số. Dự luật này yêu cầu các nền tảng quét tin nhắn riêng tư để phát hiện nội dung bất hợp pháp trước khi mã hóa, thực chất tạo ra một “cửa hậu” (backdoor) trong hệ thống bảo mật.
Lo ngại về vi phạm quyền riêng tư
Các chuyên gia cảnh báo rằng, điều luật có thể đi ngược lại Điều 7 và 8 trong Hiến chương Quyền Cơ bản của EU, vốn bảo vệ sự bí mật trong giao tiếp và quyền dữ liệu cá nhân. Việc quét tin nhắn trên thiết bị người dùng trước khi gửi đi, kể cả khi không có dấu hiệu vi phạm pháp luật, khiến nhiều người lo ngại về sự giám sát tràn lan.
Hans Rempel, CEO của Diode, cho rằng đây là một sự “lạm quyền nguy hiểm”, bởi không có gì đảm bảo công cụ này sẽ không bị lạm dụng hoặc rò rỉ dữ liệu, trong khi ngay cả hệ thống chính phủ cũng thường xuyên gặp sự cố an ninh.
Web3 nổi lên như một giải pháp thay thế
Trong bối cảnh đó, nhiều chuyên gia nhận định luật Chat Control sẽ làm xói mòn niềm tin vào các ứng dụng nhắn tin truyền thống, và có thể thúc đẩy người dùng tìm đến các nền tảng phi tập trung trong hệ sinh thái Web3. Ở đây, dữ liệu được bảo vệ “bằng thiết kế”, với khẩu hiệu quen thuộc: “Not your keys, not your data” – không nắm giữ khóa, bạn cũng không sở hữu dữ liệu của mình.
Elisenda Fabrega, cố vấn pháp lý tại Brickken, nhấn mạnh rằng “người dùng quan tâm đến quyền riêng tư sẽ ngày càng tìm đến Web3 như một lựa chọn thay thế.”
Đức nắm lá phiếu quyết định
Hiện tại, 15 quốc gia EU đã bày tỏ sự ủng hộ dự luật, nhưng vẫn chưa đủ tỷ lệ dân số 65% để thông qua. Đức – nền kinh tế lớn nhất châu Âu – giữ vai trò then chốt. Nếu Đức bỏ phiếu thuận, luật gần như chắc chắn sẽ được thông qua. Ngược lại, nếu Đức phản đối hoặc bỏ phiếu trắng, dự luật sẽ thất bại.
Tương lai của quyền riêng tư số tại EU
Dù khả năng thông qua bị đánh giá là “thấp”, các chuyên gia cho rằng đây sẽ không phải là lần cuối cùng có những nỗ lực nhằm giới hạn quyền riêng tư dưới danh nghĩa an toàn. Và nếu điều đó xảy ra, Web3 có thể trở thành nơi trú ẩn cho những người dùng muốn giành lại quyền kiểm soát dữ liệu của chính mình.
