Trump nổi giận: Vì sao nước Mỹ quyết bài xích CBDC?
Vào sáng sớm ngày 16/7 (giờ Việt Nam), truyền thông Mỹ đưa tin: ba dự luật quan trọng liên quan đến tiền mã hóa – bao gồm cả quy định về stablecoin và cấm phát hành CBDC – đã không thể vượt qua vòng bỏ phiếu thủ tục tại Hạ viện Hoa Kỳ. Sự việc khiến cựu Tổng thống Donald Trump "nổi giận", lập tức tổ chức cuộc họp khẩn với 11 nghị sĩ phản đối, tuyên bố: GENIUS Act sẽ được thông qua vào ngày mai.
Vậy điều gì thực sự khiến Hạ viện "quay xe"? Vì sao CBDC (tiền kỹ thuật số của ngân hàng trung ương) lại trở thành cái gai trong mắt nước Mỹ?
Ba dự luật crypto “thất thủ” tại Hạ viện
Cuộc bỏ phiếu thất bại với tỷ lệ 196 thuận – 222 chống đã khiến ba dự luật không thể đi vào phiên thảo luận chính thức, bao gồm:
- GENIUS Act – Khung pháp lý cho stablecoin
- CLARITY Act – Cấu trúc thị trường tài sản số
- Anti-CBDC Surveillance State Act – Luật cấm phát hành CBDC
Trump – người từng tuyên bố "sẽ đưa GENIUS Act lên bàn làm việc trong kỳ họp tháng 8" – bị giáng một đòn đau. Ngay sau cuộc bỏ phiếu, ông đăng bài trên mạng xã hội, khẳng định đã họp với các nghị sĩ bất đồng quan điểm tại Nhà Trắng và đạt được cam kết "sáng mai sẽ thông qua".
Nhưng sự thật không đơn giản vậy.
CBDC – Tâm điểm của xung đột chính trị
Theo giới phân tích, CBDC chứ không phải stablecoin mới là tâm điểm thực sự của cuộc đối đầu giữa hai đảng Cộng hòa và Dân chủ.
Ngay trước cuộc bỏ phiếu, “Sa hoàng tiền mã hóa” David Sacks – người đứng đầu nhóm AI & Crypto dưới chính quyền Trump – bất ngờ tuyên bố chính quyền sẽ cấm phát hành bất kỳ dạng CBDC nào tại Mỹ. Điều này khiến các nghị sĩ Dân chủ phản ứng dữ dội.
Ngược lại, dưới thời Tổng thống Biden, chính phủ từng ưu tiên thúc đẩy nghiên cứu và phát hành CBDC. Từ sắc lệnh 14067 (tháng 3/2022) đến các tuyên bố của Bộ Tài chính năm 2023, chính quyền Dân chủ xem CBDC là công cụ để hiện đại hóa hệ thống tài chính và kiểm soát tốt hơn lưu thông tiền tệ.
Trong khi đó, phe Cộng hòa – với triết lý "chính phủ nhỏ, thị trường lớn" – cho rằng CBDC đe dọa quyền riêng tư, có thể trở thành công cụ giám sát công dân, và mở đường cho sự kiểm soát tài chính tập trung.
Trump: Không có CBDC, chỉ có stablecoin tư nhân
Ngay sau khi nhậm chức vào tháng 1/2025, Trump ký sắc lệnh cấm mọi hình thức phát hành hoặc thử nghiệm CBDC tại Mỹ, đồng thời nới lỏng kiểm soát đối với stablecoin tư nhân. Ông cũng thành lập nhóm chuyên trách về tài sản số do David Sacks đứng đầu – những người đang vận động cho bộ ba luật: GENIUS, CLARITY và Anti-CBDC Act.
Sự thật là, dự luật chống CBDC chính là "nền móng hợp pháp" cho hai dự luật còn lại. Một khi nước Mỹ chính thức nói "không" với CBDC, thì việc hậu thuẫn các stablecoin tư nhân như USDC hay USDT mới trở nên hợp pháp và chính danh.
Người Mỹ không mặn mà với CBDC
Không chỉ là cuộc đấu chính trị, chống lại CBDC còn là sự phản ánh tâm lý xã hội Mỹ.
Theo một khảo sát công bố năm 2024, 78% người Mỹ cho biết “rất ít khả năng” họ sẽ dùng CBDC, chỉ 16% tỏ ra ủng hộ. Điều này khác xa với các quốc gia như Trung Quốc – nơi đồng nhân dân tệ số (e-CNY) đang được triển khai rộng rãi.
Trung tâm Nghiên cứu CICC (Trung Quốc) nhận định: Mỹ đang xây dựng một con đường số hóa tài chính khác biệt, không đi theo hướng nhà nước phát hành CBDC mà khuyến khích khu vực tư nhân xây dựng stablecoin gắn với đồng USD.
Hệ quả: Mỹ từ bỏ CBDC, chọn cạnh tranh bằng stablecoin
Cuộc đấu giữa hai đảng về tiền số có thể kéo dài, nhưng định hướng chính sách đang ngày càng rõ ràng:
- Đảng Cộng hòa muốn cấm tuyệt đối CBDC, thúc đẩy stablecoin tư nhân và khuyến khích đổi mới thị trường.
- Đảng Dân chủ muốn tiếp tục nghiên cứu CBDC như một giải pháp công nghệ công.
Nếu các dự luật như GENIUS Act được thông qua, Mỹ sẽ trở thành quốc gia đầu tiên chính thức từ bỏ CBDC, thay vào đó xây dựng hệ sinh thái stablecoin được quy định bởi luật pháp.
Điều đó cũng mở ra một cuộc cạnh tranh mới: Stablecoin Mỹ vs CBDC các quốc gia khác – giữa tự do thị trường và quyền lực nhà nước trong cuộc đua toàn cầu về tương lai tiền tệ.
Kết luận:
Trump giận dữ không chỉ vì một cuộc bỏ phiếu thất bại, mà vì con đường xây dựng nước Mỹ trở thành trung tâm tài sản số hàng đầu thế giới đang bị cản trở. Trong khi đó, phản đối CBDC đang trở thành lá cờ chính trị mới của Đảng Cộng hòa – và sẽ còn là đề tài nóng bỏng trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới.
