Trump tính chơi lớn: Xem xét công bố “Chủ tịch bóng tối” của Fed ngay mùa hè này để gây sức ép lên Powell
Trong một động thái bất ngờ nhưng không xa lạ với phong cách quyết liệt của cựu Tổng thống Donald Trump, ông được cho là đang cân nhắc công bố sớm người kế nhiệm Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) Jerome Powell, dù nhiệm kỳ hiện tại của Powell sẽ kéo dài đến tháng 5/2026.
Thông tin này được tiết lộ bởi Wall Street Journal, dẫn lời các nguồn tin thân cận với chiến dịch tranh cử của Trump. Theo đó, ông muốn thông báo danh tính Chủ tịch Fed kế nhiệm sớm từ mùa hè hoặc mùa thu năm nay, thay vì đợi sát thời điểm chuyển giao quyền lực như thông lệ (thường là trước 3–4 tháng).
Mục tiêu: Tạo sức ép, dẫn dắt kỳ vọng thị trường
Động cơ phía sau kế hoạch “có một không hai” này khá rõ ràng: Trump đang thất vọng với sự thận trọng của Fed dưới sự dẫn dắt của Powell, đặc biệt trong bối cảnh lãi suất cao tiếp tục gây sức ép lên nền kinh tế Mỹ. Bằng cách chỉ định sớm người kế nhiệm – được truyền thông gọi là “Chủ tịch bóng tối” – Trump kỳ vọng người này có thể gián tiếp định hình kỳ vọng thị trường tài chính và tạo áp lực chính trị buộc Fed phải cắt giảm lãi suất sớm hơn.
Tại một buổi họp báo gần đây trong khuôn khổ hội nghị thượng đỉnh NATO, Trump phát biểu mập mờ:
“Tôi đã biết mình sẽ chọn ai trong 3-4 người... may mắn là ông ấy (Powell) sắp rời vị trí rồi, vì tôi nghĩ ông ấy làm không tốt.”
Ai đang được nhắm đến?
Dư luận hiện đang theo dõi sát sao những cái tên đang nổi lên trong “danh sách rút gọn” của Trump. Bốn cái tên đáng chú ý bao gồm:
- Kevin Warsh: Cựu thành viên Hội đồng Thống đốc Fed, từng được Trump cân nhắc vào năm 2017.
- Christopher Waller: Thành viên đương nhiệm của Fed, được Trump bổ nhiệm trong nhiệm kỳ đầu.
- Larry Kudlow & Kevin Hassett: Hai cựu cố vấn kinh tế Nhà Trắng.
- Paul Bessent: Một nhà đầu tư thân cận với Trump, mới nổi lên gần đây như một lựa chọn “gà nhà”.
Cảnh báo từ giới chuyên gia
Việc công bố sớm người kế nhiệm có thể gây rủi ro lớn về truyền thông và thị trường, khi ứng viên này buộc phải “im lặng” hoặc đối mặt với các câu hỏi nhạy cảm từ truyền thông, đặc biệt là khi họ chưa chính thức có quyền lực.
Ngoài ra, trong cơ cấu hiện tại của Fed, một chủ tịch mới cũng không thể đơn phương quyết định chính sách tiền tệ, mà phải dựa trên ý kiến của 12 thành viên Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC). Trừ khi một loạt thống đốc từ chức, Trump khó có thể giành quyền kiểm soát đa số trong FOMC.
Powell: “Fed là độc lập, chúng tôi không lung lay”
Trước áp lực ngày càng gia tăng, Jerome Powell gần đây khẳng định lập trường:
“Nếu chúng tôi phạm sai lầm, người dân Mỹ sẽ phải trả giá trong thời gian dài.”
Tuy nhiên, Powell cũng không phủ nhận khả năng giảm lãi suất trong năm 2025, nhưng nhấn mạnh sẽ hành động “thận trọng” dựa trên dữ liệu kinh tế.
Bình luận: Sự độc lập của Fed có bị thách thức?
Nếu Trump tái đắc cử và triển khai kế hoạch công bố “Chủ tịch bóng tối”, đây sẽ là lần đầu tiên trong lịch sử hiện đại Mỹ chứng kiến một người tiền nhiệm chưa kết thúc nhiệm kỳ đã bị thay thế theo kiểu “định hướng truyền thông” như vậy.
Dù chưa rõ kế hoạch có được thực thi hay không, nhưng động thái này phản ánh sự bất mãn rõ ràng của Trump với chính sách tiền tệ hiện tại, đồng thời mở ra một ván bài địa chính trị – tài chính quan trọng cho nhiệm kỳ sắp tới.
