Mỹ nới lỏng quy định chống rửa tiền với crypto: Cơ hội hay mối nguy cho hệ thống tài chính toàn cầu?
Ngày 14/04/2025, một bản ghi nhớ nội bộ từ Bộ Tư pháp Hoa Kỳ (DOJ) bất ngờ làm dấy lên làn sóng tranh cãi trong giới tài chính và công nghệ. Theo nội dung tài liệu, các nền tảng tiền mã hóa như sàn giao dịch hoặc dịch vụ trộn coin (mixer) sẽ không còn là đối tượng bị truy tố nếu người dùng cuối sử dụng dịch vụ của họ vào các hành vi bất hợp pháp.
Crypto không còn là mục tiêu?
Bản ghi nhớ do Phó Bộ trưởng Tư pháp Todd Blanche ký phát đi với nội dung nhấn mạnh tầm quan trọng của ngành công nghiệp crypto đối với sự phát triển kinh tế quốc gia. Từ đó, DOJ chỉ đạo không tiếp tục khởi tố các nền tảng crypto vì hành vi phạm pháp của người dùng cuối.
Điều này bao gồm cả các sàn giao dịch tập trung (CEX) và các mixer như Tornado Cash hay ChipMixer – những công cụ bị cáo buộc liên quan đến nhiều hoạt động rửa tiền, đặc biệt là trong các vụ buôn bán fentanyl.
Blanche đưa ra lập luận: DOJ vẫn sẽ tiếp tục truy bắt các tổ chức tội phạm như các băng nhóm buôn ma túy hoặc tài trợ khủng bố, nhưng sẽ “không nhắm đến các nền tảng được sử dụng bởi những tổ chức đó.”
Đi ngược lại truyền thống pháp lý
Tuyên bố này đi ngược lại nguyên tắc pháp lý cơ bản trong ngành tài chính: các tổ chức trung gian (như ngân hàng, ví điện tử) sẽ bị liên đới nếu để người dùng sử dụng dịch vụ cho mục đích rửa tiền hoặc trốn lệnh trừng phạt.
Trên thực tế, trong năm 2024, nhiều ngân hàng lớn như TD Bank đã phải đối mặt với các vụ kiện vì khách hàng của họ có liên quan đến các tổ chức tội phạm. Với bản ghi nhớ mới, điều này dường như sẽ không còn áp dụng đối với các tổ chức crypto.
Cửa mở cho các hành vi rửa tiền?
Một điểm đáng lo ngại khác là việc DOJ từ chối truy tố các ví không lưu ký (non-custodial wallets) — nơi người dùng tự giữ tài sản mà không thông qua trung gian. Điều này đồng nghĩa với việc nếu ai đó sử dụng USDT trong ví cá nhân để thực hiện giao dịch phi pháp, các đơn vị phát hành như Tether hoặc Circle cũng không bị truy cứu.
Điều này được cho là tạo ra một “lỗ hổng pháp lý” nguy hiểm, khiến tội phạm có thể dễ dàng lẩn tránh sự giám sát và tăng cường sử dụng crypto cho các mục đích bất chính.
Ai sẽ được lợi?
Giới quan sát cho rằng bản ghi nhớ có thể mang tính chính trị, nhằm xoa dịu các nhóm ủng hộ crypto đang có ảnh hưởng lớn tới chiến dịch tranh cử năm 2024, trong đó có các nhà sáng lập startup Web3 tại San Francisco và nhóm cử tri tự do ủng hộ cựu Tổng thống Donald Trump.
Ngoài ra, các ngân hàng truyền thống – vốn e ngại rủi ro từ crypto – giờ đây cũng có thể cân nhắc kết nối trực tiếp với hệ sinh thái blockchain nhằm tận dụng ưu thế chi phí và mở rộng hoạt động.
